شبهه کتب ضلال و پاسخ شهید مطهری

کتب ضاله:

🔹در فقه اسلامی مسئله‌ای مطرح است به نام کتب ضَلال (یعنی کتابهایی که مایه گمراهی مردم می‌شوند). 

👈فقه اسلامی می‌گوید: خرید و فروش و نگه‌داشتن کتابهایی که مایه گمراهی مردم می‌شوند جایز نیست مگر برای افرادی که قدرت علمی و انتقادی دارند 

👈یعنی قدرت تجزیه و تحلیل دارند و هر کتابی را که بخوانند باورشان نمی‌شود، بلکه کتابها را نقد می‌کنند. 

⭕️عده‌ای می‌گویند: این برخلاف اصل آزادی است. افراد باید آزاد باشند که هر کتابی را که می‌خواهند، بخوانند و اختیار با خودشان است. 

⭕️می‌گویند: این که فقه اسلامی می‌گوید: «کسی حق خرید و فروش و نگهداری کتب ضلال را ندارد مگر افرادی که صلاحیت علمی دارند» با اصل آزادی و اصل کلی حقوق بشر منافات دارد.

👈👌در جواب می‌گوییم:

 آن آزادی که از حقوق بشر است، آزادی تفکر است؛ یعنی انسان باید در فکر کردن و اندیشیدن آزاد باشد و اساسا پایه دین و ایمان انسان محکم نمی‌شود مگر آن که اصول عقاید خود را از روی استدلال و برهان و اندیشیدنِ صحیح به دست آورده باشد. 

خود قرآن در این باره می‌فرماید:

 اَلَّذینَ یسْتَمِعونَ الْقَوْلَ فَیتَّبِعونَ اَحْسَنَهُ اُولئِک الَّذینَ هَدیهُمُ اللهُ وَ اُولئِک هُمْ اُولُوا الاَْلْبابِ . 

«آنهایی که به سخنان گوش می‌کنند و خوبها را از میان آن انتخاب می‌کنند و پیروی می‌کنند و بدها را دور می‌ریزند، اینها هستند که به هدایت الهی مهتدی‌اند و اینها صاحبان لُبّ و عقل و معنی هستند.» 

این خیلی خوب است که کسی دارای غربال روحی و فکری باشد تا هرچه را که وارد روحش می‌شود غربال کند، بدش را دور بریزد و خوبش را نگه دارد. 👈👈برای چنین کسی جایز است که هر کتابی را که می‌خواهد، بخواند و هر سخنی را که می‌خواهد، بشنود.

 🖐اما اکثریت مردم این گونه نیستند

یعنی غربال تفکر ندارند و مثل بچه کوچک هرچه را که بشنوند، همه را یکجا می‌بلعند. اکثریت مردم بدون این که قدرت تجزیه و تحلیل داشته باشند مجذوب یک سلسله افکار و اندیشه‌ها می‌شوند؛ یعنی طبیعت جذب می‌کند بدون این که بتواند غربال کند. معلوم است که اگر در جامعه‌ای به طور عموم، هر فکر و اندیشه و سخنی آزاد باشد و در اختیار مردمی قرار بگیرد که هیچ قدرت غربال کردنی ندارند، مردم این جامعه حتی یک فکر صحیح نخواهند داشت. این بر عهده رهبران جامعه است که با کمال حسن نیت، افکار و اندیشه‌ها و سخنها را اول غربال کنند ]و بعد در اختیار عموم قرار دهند.[ 👌پس غربال کردن افکار و اندیشه‌ها با اصل آزادی تفکر منافات ندارد؛ اصلا تفکر یعنی قدرت غربال کردن و تمیز دادن درست از نادرست و وقتی انسانی قدرت تمیز و تشخیص درست از نادرست را نداشته باشد اصلا تفکر ندارد، کار او جذب است نه تفکر.

〰〰〰〰〰〰〰

آشنایی با قرآن ج۱۲

علامه شهید فیلسوف شهیر استاد مرتضی مطهری

〰〰〰〰〰〰〰

کانال بیانات استاد:

@shahid_motahari 

#ضاله‏