ترس حضرت از دو چیز بر مومنین

 هوای نفس و درازی ارزو 

بالاسناد المتصلة الى رئیس المحدثین ، محمد بن یعقوب ، رضوان الله علیه ، عن الحسین بن محمد، عن معلى بن محمد، عن الوشاء عن عاصم بن حمید، عن اءبى حمزة ، عن یحیى بن عقیل قال : قال اءمیرالمؤ منین ، علیه السلام : انما (انى ن خ ) اءخاف علیکم اثنتین : اتباع الهوى ، و طول الامل . اما اتباع الهوى فانه یصدعن الحق و اءما طول الامل ، فینسى (فانه ینسى ن خ ) الاخرة .(1)   [چهل حدیث]

ترجمه :

یحیى بن عقیل گفت فرمود امیرالمؤ منین علیه السلام : همانا نترسم من بر شما مگر دو چیز را: پیروى هوى ، و درازى امید. اما پیروى هوى ، پس همانا او باز مى دارد از حق ، و اما درازى امید، پس از یاد مى برد آخرت را.

شرح هوى به حسب لغت دوست داشتن و اشتهاست ، و فرقى در متعلق نکند، خواه چیز خوب ممدوحى باشد یا زشت مذمومى . ولى غالب استعمالات آن در مشتهیات مذمومه است : یا براى آنکه غالبا نفس مایل است نه به هوس رانى و شهوات مذمومه ، یا براى آنکه به حسب مقتضا طبیعت نفس مایل است به شهوات باطله و هواهاى نفسانیه اگر مهار عقل و شرع نباشد. و اما احتمال حقیقت شرعیه(2)چنانچه بعضى محققین فرمودند،(3)بعید است .

و "صد "از شى ء به معناى منع و اعراض و صرف از آن آمده و همه مناسب است . ولى این جا به معنى منع و صرف است ، زیرا که صد به معناى اعراض ، لازم است . ما انشاءالله در ضمن دو مقام به ذکر فساد این دو خصلت و کیفیت منع اول از حق ، و از یاد بردن دوم آخرت را مى پردازیم . و از خدا توفیق مى طلبیم .

(1) اصول کافى ، ج 2، ص 335 و 336، کتاب ایمان و کفر، باب اتباع الهورى ، حدیث 3.

(2) حـقـیـقـت شرعیه عنوان لفظى است که شارع آن را در معناى جدید، غیر از معناى لغوى آن ، بدون قرینه به کار برده است . به عبارت دیگر آن را از معناى اصلى و اولى خود گردانیده باشد.

(3) مـرآة العقول ، ج 10، ص 312، کتاب ایمان و کفر باب اتباع هوی حدیث1